Vrijwillige ouderbijdrage

Scholen mogen ouders om een vrijwillige ouderbijdrage vragen. Dankzij de vrijwillige ouderbijdrage hebben we net wat meer te besteden. We gebruiken de bijdrage voor extra activiteiten buiten het reguliere lesprogramma. Bijvoorbeeld voor excursies, vieringen, klassenuitjes of sportdagen. Het betreft veelal extra’s die ouders vaak wel leuk of belangrijk vinden voor hun kind. Maar het kan ook gaan om werkkleding, een kluisje of loopbaanoriëntatie.

Voor ouders is het vaak onduidelijk of de bijdrage echt vrijwillig is. Sommige ouders ervaren de bijdrage zelfs als een verplichting, omdat ze bang zijn dat hun kind wordt uitgesloten van activiteiten. De ouderbijdrage is echter altijd vrijwillig.

De kern van de wetswijziging is dat alle leerlingen kunnen meedoen aan alle activiteiten die de school organiseert. Dat betekent dat kinderen van ouders die de ouderbijdrage niet betalen, niet mogen worden uitgesloten. Alle kinderen hebben zo gelijke kansen.

Veelgestelde vragen over de wetswijziging

Wat is het doel van de nieuwe wet over de vrijwillige ouderbijdrage?

Het doel van deze wet is om een eind te maken aan het uitsluiten van leerlingen van activiteiten of programma’s die door de school worden georganiseerd, als ouders de vrijwillige ouderbijdrage niet betalen.

Wat is er veranderd met deze nieuwe wet?

Eerder mochten scholen de leerlingen van wie de ouders de vrijwillige ouderbijdrage niet betaalden een kosteloos alternatief aanbieden voor de extra activiteiten buiten het verplichte school-programma. Dit is vanaf 1 augustus 2021 niet langer toegestaan. Alle leerlingen moeten kunnen meedoen aan alle programma’s en activiteiten die de school aanbiedt, ook activiteiten buiten het verplichte lesprogramma. Voorbeelden zijn schoolreisjes en langdurige extra activiteiten, zoals aanvullend sportaanbod of dans- en muzieklessen en tweetalig onderwijs.

Mogen ouders weigeren de vrijwillige ouderbijdrage te betalen, ook als ze dit financieel gezien wel kunnen betalen?

Het gaat om een vrijwillige ouderbijdrage. Ouders die de bijdrage niet willen betalen, hoeven geen reden op te geven of inzicht te geven in hun financiële situatie.

Waarom zouden ouders de vrijwillige ouderbijdrage betalen als zij daartoe niet verplicht zijn?

Deze bijdrage wordt betaald omdat veel ouders het extra aanbod waardevol vinden en het belangrijk vinden dat de extra activiteiten worden aangeboden. De ervaring is dat het overgrote deel van de ouders de vrijwillige ouderbijdrage betaalt, ook in die situaties waarin scholen heel helder zijn dat ze niemand uitsluiten. Ook als het om langdurige extra-curriculaire activiteiten gaat. Deze bijdrage wordt betaald omdat veel ouders het extra aanbod waardevol vinden en het belangrijk vinden dat de extra activiteiten worden aangeboden. De ervaring is dat het overgrote deel van de ouders de vrijwillige ouderbijdrage betaalt, ook in die situaties waarin scholen heel helder zijn dat ze niemand uitsluiten. Ook als het om langdurige extra-curriculaire activiteiten gaat.

Wie betaalt de kosten van extra activiteiten als ouders daarvoor niet betalen?

Het is aan de scholen om binnen hun budget een gevarieerd programma aan te bieden, ook als zij kiezen voor extra activiteiten waarvoor een vrijwillige ouderbijdrage gevraagd wordt.

Wat als activiteiten moeten worden geschrapt door verminderde bijdragen van ouders?

Scholen bepalen zelf hoe de activiteiten worden ingericht. De school is hier verantwoordelijk voor. De wetswijziging kan betekenen dat de extra activiteiten hierdoor anders moeten worden vormgegeven, of – in uiterste gevallen – niet door kunnen gaan. Scholen gaan hierover in gesprek met de medezeggenschapsraad om samen de hoogte en bestemming van de bijdrage te bepalen.

Wat houdt de aanvullende specifieke regeling voor profielscholen in deze wetswijziging in?

De nieuwe wet benadrukt dat ook voor langdurige extra-curriculaire activiteiten geen verplichte ouderbijdrage mag worden gevraagd, alleen een vrijwillige. Leerlingen met ouders die deze vrijwillige ouderbijdrage niet betalen, kunnen niet worden uitgesloten van de langdurige extra-curriculaire activiteiten. Voorbeelden van langdurige extra-curriculaire activiteiten zijn tweetalig onderwijs, technasia, dans- en muziekscholen, vakcolleges of scholen die extra Spaanse lessen verzorgen. De aanvullende specifieke regeling betreft dus de langdurige extra activiteiten die een school aanbiedt en niet het type school. Scholen die zijn aangesloten bij een verband van scholen die dezelfde activiteiten organiseren, kunnen daarbinnen een voor dat scholenverband geldende regeling voor deze leerlingen treffen. Deze regeling moet voorkomen dat profielscholen door verminderde ouderbijdragen hun onderwijsprogramma niet meer zouden kunnen financieren.

Wat wordt verstaan onder een verband van scholen en hoe moet die regeling eruit zien?

Het begrip “een verband van scholen” is niet nader gespecificeerd. (Profiel)scholen kunnen zelf regelen hoe ze willen omgaan met een mogelijk tekort aan inkomsten als ouders de vrijwillige ouderbijdrage voor extra activiteiten niet betalen. Dit kan binnen de school worden geregeld of binnen een verband van scholen die dezelfde extra activiteit aanbieden. Scholen hebben ook vrijheid in de vormgeving van de regeling. Als het doel van het wetsvoorstel, namelijk dat alle leerlingen kunnen deelnemen aan langdurige extra-curriculaire activiteiten, maar wordt gerealiseerd.

Wat is de rol van de medezeggenschapsraad?

De oudergeleding van de medezeggenschapsraad heeft instemmingsrecht op het schoolkostenbeleid en de hoogte en bestemming van de vrijwillige ouderbijdrage.

Waarop houdt de inspectie toezicht?

De Inspectie van het Onderwijs houdt toezicht op de manier waarop het bevoegd gezag communiceert over de ouderbijdrage in de schoolgids, het schoolplan en op de website. Krijgt de inspectie signalen over het niet juist omgaan met de vrijwilligheid van de ouderbijdrage, dan spreekt zij het betreffende bevoegd gezag daarop aan en geeft zij zo nodig een herstelopdracht. Ouders kunnen signalen doorgeven aan de inspectie.

Vermelding in de schoolgids

Scholen zijn wettelijk verplicht om in de schoolgids drie punten over de vrijwillige ouderbijdrage te melden:

• hoe hoog de ouderbijdrage is;
• dat de ouderbijdrage vrijwillig is;
• dat kinderen niet mogen worden uitgesloten van activiteiten als de ouderbijdrage niet betaald is.

Hieronder vind je de links naar de schoolgidsen van onze vestigingen:

NB: De schoolgidsen voor schooljaar 2023-2024 staan voor de zomervakantie online.